10 opties als uw debiteur failliet gaat

U hebt goed werk geleverd. Daar wilt u voor worden betaald. Uw klant doet dit helaas niet. Wel heeft hij u al meermaals om respijt gevraagd: ‘’het geld is nu echt onderweg.’’

Omdat u een goede relatie met deze klant hebt, besluit u om het nog een kans te geven. Het ging bovendien om een mega-project. Met een beetje geluk is het volgende ook voor u.

In plaats van een betaling ontvangt u enkele dagen later het bericht dat het faillissement van uw klant door de rechtbank is uitgesproken. Uw klant is failliet. Er komt geen betaling. Een curator is alles aan het uitzoeken. 

U hebt deze klant diverse maanden uitstel gegeven en nu staat u met lege handen. De belangrijkste les hiervan is: zo lang wacht u nooit weer. U bent geen bank. In de toekomst dringt u veel eerder aan tot betaling, treft u veel eerder een betalingsregeling of gaat u veel eerder over tot het nemen van rechtsmaatregelen (zoals conservatoir beslag, een incasso kort geding, een reguliere dagvaardingsprocedure of zelfs een faillissementsaanvraag). Maar hoe leeg zijn uw handen nu werkelijk? Welke mogelijkheden hebt u als schuldeiser als uw klant failliet gaat? 

Als een (rechts)persoon failliet wordt verklaard, wordt een curator benoemd. Deze curator is belast met het beheer en de vereffening van de failliete boedel van de failliete (rechts)persoon. Het is in eerste instantie de curator tot wie u zich wendt als u van uw rechten gebruik wilt maken. Komt u er met de curator niet uit, dan kunt u zich in voorkomende gevallen wenden tot de rechter-commissaris of de rechtbank.

De 10 belangrijkste rechten en mogelijkheden als u niet wordt betaald en uw schuldenaar failliet gaat:

1) u dient uw vordering in bij de curator.

Dit kost weinig moeite: u maakt een kopie van uw factuur en/of de stukken waaruit (de hoogte van) uw vordering blijkt (zoals een contract). Deze stukken zendt u toe aan de curator onder de vermelding van eventuele (voor)rechten. U dient hierop een bevestiging van de curator te ontvangen. De curator zal dan ook laten weten of hij uw vordering voorlopig erkent. Betwist de curator uw vordering, al dan niet in de aanloop naar een zogenoemde verificatievergadering, dan kunt u met de curator in overleg treden. Wordt u het onderling niet eens, dan zal een renvooiprocedure kunnen worden gestart.

2) u beroept zich op het recht van reclame.

Hebt u vlak voorafgaand aan het faillissement van uw klant een roerende zaak geleverd, dan kunt u deze terugvorderen als het product nog niet is betaald, nog in dezelfde staat is en nog niet is doorverkocht. U kunt zich op dit recht beroepen zonder dat u hierover afspraken met uw klant hebt gemaakt, maar let wel: de termijnen waarbinnen u dit recht schriftelijk moet inroepen zijn kort!

3) u beroept zich op uw eigendomsvoorbehoud.

In tegenstelling tot het recht van reclame, kunt u zich pas op een eigendomsvoorbehoud beroepen als u dit eigendomsvoorbehoud bent overeengekomen. Belangrijk is dus dat deze afspraak blijkt uit een contract en/of algemene voorwaarden. Is dat het geval, dan kunt u de roerende zaak/het product als eigenaar opeisen zolang de koopsom niet is betaald. Dit kan onder bepaalde voorwaarden ook in faillissement.

4) u beroept zich op een retentierecht als u nog spullen van uw klant onder zich heeft.

Het retentierecht kan (onder voorwaarden) worden uitgeoefend als u op rechtmatige wijze spullen van uw klant onder zich heeft en uw (inmiddels) failliete klant u niet betaalt. U kunt de curator een redelijke termijn geven waarbinnen de curator de goederen moet opeisen en verkopen, waarna u uit de opbrengst mogelijk kan worden voldaan. Handelt de curator niet binnen deze termijn, dan kunt u onder voorwaarden de spullen zelf verkopen zodat u per saldo alsnog (deels) krijgt betaald.

5) u beroept zich op verrekening als uw klantdebiteur ook een vordering op u heeft.

Beide vorderingen kunt u in dat geval onder voorwaarden met elkaar verrekenen. De vorderingen worden dus tegen elkaar weggestreept. Zo voorkomt u dat u uw klant wel moet betalen, maar u niet meer betaald krijgt. Let op: verrekening kan contractueel zijn uitgesloten door uw klant.

6) u beroept zich op uw insolventieclausule bij een wederkerige overeenkomst.

Een wederkerige overeenkomst is (samengevat) een overeenkomst waarbij beide partijen (u en de failliete partij) op het moment dat een faillissement wordt uitgesproken nog (gedeeltelijk) moeten presteren.

Als u in het contract c.q. de toepasselijke algemene voorwaarden hebt opgenomen dat de overeenkomst eindigt als uw klant failleert, dan kunt u zich hierop bij faillissement van uw klant beroepen. Bent u zo’n clausule niet overeengekomen, dan kunt u de curator een termijn stellen waarbinnen hij moet aangeven of hij nog nakoming van uw verplichtingen verlangt c.q. nog aan de verplichtingen van de failliete partij gaat voldoen.

7) bij een discussie met de curator verzoekt u de rechter-commissaris om te bemiddelen.

De rechter-commissaris voert toezicht uit op het handelen van de curator in het faillissement. Als u vindt dat de curator niet correct handelt en hierover discussie ontstaat, dan kunt u de rechter-commissaris verzoeken om te bemiddelen.

8) u lokt een bevel van de rechter-commissaris uit.

Als u vindt dat de curator ten onrechte geen rekening houdt met uw belangen, kunt u een bevel van de rechter-commissaris uitlokken. De rechter-commissaris hoort hierop de curator en moet in de regel binnen 3 dagen een beslissing nemen.

9) u verzoekt de rechtbank om de curator te ontslaan ofwel te vervangen ofwel medecuratoren te laten benoemen.

Zijn uw belangen hoog, maakt de curator het te bont en/of hebt u concrete aanwijzingen waaruit duidelijk volgt dat de curator u (al dan niet bewust) benadeelt en onvoldoende rekening houdt met uw belangen als schuldeiser? Dan kunt u dergelijk verzoek bij de rechtbank indienen. Let wel: dit is een zeer vergaand middel en wordt terughoudend toegepast.

10) u verzoekt (tezamen met andere schuldeisers) de rechtbank om een schuldeiserscommissie te benoemen.

Samen staat u sterker! Als er sprake is van een groot faillissement, dan kan er behoefte zijn om de curator te adviseren. Dit advies is bedoeld ter behartiging van de belangen van de gezamenlijke schuldeisers en kan worden bewerkstelligd door de rechtbank te verzoeken een commissie van schuldeisers te benoemen. Ook dit is een vergaand middel dat enkel onder bepaalde voorwaarden in grote faillissementen wordt toegepast.

Veel kunt u zelf. Maar als het juridisch complex wordt, is het fijn als een specialist u concreet adviseert. Dat geldt ook voor uw mogelijkheden in een faillissement van uw debiteur. Houd daarbij voor ogen dat de curator niet úw individuele belangen behartigt, maar die van de schuldeisers gezamenlijk. De spreekwoordelijke taart kan maar één keer worden verdeeld. En u krijgt echt niet meer omdat u zo’n vriendelijke en geduldige schuldeiser bent. Onderneem daarom zo snel mogelijk actie als u vermoedt dat van uw vordering nog iets te redden valt. 

Even overleggen?

Vul dan hieronder uw gegevens in. Mr. Diana Mensinga of een van de andere advocaten van ons kantoor neemt dan contact met u op.