Vaderschap: erkenning, vaststelling en ontkenning

Dagelijks komen er honderden kinderen ter wereld in Nederland. In deze blog zet Arie van den Berg uiteen wanneer een (biologisch) vader ook juridisch vader is, wat er moet gebeuren als de moeder niet mee wil werken aan erkenning, wat een moeder moet doen als de vader niet mee werkt aan erkenning en wat men moet doen als vaderschap ontstaat tijdens huwelijk terwijl de man niet de biologische vader is.

Geboorte tijdens huwelijk of geregistreerd partnerschap

Als een kind tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren, dan is de moeder van het kind de juridische moeder en de man met wie zij getrouwd is ook de juridische vader. Zelfs als de man niet de biologische vader is, dan is hij juridisch vader, omdat het kind gedurende het huwelijk is geboren. Als de echtgenoot van de vrouw de biologische vader van het kind is, dan is er voor de vaststelling van het vaderschap geen verdere actie noodzakelijk. De vader heeft dan overigens ook automatisch gezag.

Vervangende toestemming

Wat nu als er geen huwelijk of geregistreerd partnerschap is en de moeder niet mee wil werken met erkenning door de vader? In dat geval kan de man door tussenkomst van een advocaat een verzoekschrift indienen bij de rechtbank tot vervangende toestemming voor erkenning. De vervangende toestemming wordt door de rechter verleend, mits de erkenning de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind of de belangen van het kind zelf niet zou schaden. Tevens dient de man de verwekker te zijn van het kind. Dit kan indien noodzakelijk worden vastgesteld met een DNA-test. Wordt er niet mee gewerkt aan een test, dan kan de rechtbank daar de conclusies aan verbinden die zij geraden acht. Met de vervangende toestemming kan de vader het kind alsnog erkennen, waarmee het (juridisch) vaderschap met een omweg alsnog is vastgesteld.

Vaststelling vaderschap

Andersom kan het ook zo zijn dat de moeder graag wil dat het kind door de vader erkend wordt, maar dat de vader dit om welke reden dan ook niet wil.

In dat geval kan de moeder door tussenkomst van een advocaat een verzoekschrift vaststelling vaderschap (laten) indienen bij de rechtbank. Daarbij dient allereerst vast komen te staan dat de man de verwekker van het kind is. Mocht dat door de man betwist worden, dan kan dit worden vastgesteld middels een DNA-test. Indien de man niet mee werkt, kan de rechtbank daar de gevolgen aan verbinden die zij wenst. Als de rechtbank vaststelt dat de man de vader is, dan is daarmee het (juridisch) vaderschap vastgesteld.

Het verzoek van de moeder dient binnen 5 jaren na de geboorte van het kind ingediend te worden. Als de identiteit van de verwekker later bekend wordt of zijn verblijfplaats onbekend is, dan kan het verzoek worden ingediend binnen 5 jaar nadat zij bekend is met de identiteit en verblijfplaats van de verwekker. Als het kind 16 jaar of ouder is, dan is de moeder niet langer bevoegd het verzoek in te dienen.

Ook het kind zelf kan een verzoek tot vaststelling van het vaderschap indienen bij de rechtbank. Hiervoor geldt geen uiterste termijn. Zelfs als het kind inmiddels meerderjarig is geworden kan een dergelijk verzoek worden ingediend.

Ontkenning vaderschap

Zoals gezegd ontstaat automatisch juridisch vaderschap als een kind gedurende een huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren, zelfs als de man niet de biologische vader is. Zowel de man, de moeder als het kind kunnen een verzoek tot ontkenning van het vaderschap indienen bij de rechter. Hiervoor gelden strikte termijnen.

De moeder moet binnen één jaar na de geboorte van het kind het verzoek indienen bij de rechtbank.

De man dient binnen één jaar na het moment waarop hem bekend is geworden dat hij vermoedelijk niet de biologische vader van het kind is het verzoek indienen.

Het kind kan het verzoek tot ontkenning van het vaderschap indienen binnen drie jaren nadat het bekend is geworden met het feit dat de man vermoedelijk niet zijn of haar biologische vader is. Indien het kind gedurende de meerderjarigheid bekend is geworden met dit feit, kan het verzoek tot uiterlijk drie jaren nadat het kind meerderjarig is geworden, worden ingediend.

Als de man voor zijn huwelijk met de moeder wist dat zij zwanger is, kan het vaderschap overigens niet worden ontkend.

Hulp nodig?

De familierechtadvocaten van Westland Partners kunnen u adviseren, begeleiden en waar nodig voor u procederen in zaken omtrent het vaderschap. Neemt u gerust (vrijblijvend) contact met ons op.