Alimentatie en corona

Al vele keren is ons gevraagd: is het coronavirus en de gevolgen daarvan voor mijn onderneming of voor mijzelf een geldige reden om minder of geen alimentatie te betalen? Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden, is het van belang om eerst een onderscheid te maken tussen twee verschillende situaties.

In het eerste geval is er een beschikking waarin de rechter de alimentatie heeft bepaald, dan wel is er een ouderschapsplan of convenant met daarin opgenomen een bepaling over alimentatie welke is bekrachtigd door de rechtbank in een beschikking.

In het tweede geval zijn er door partijen afspraken gemaakt over de alimentatie. Deze afspraken zijn niet bekrachtigd door een rechtbank.

In beide situaties geldt in beginsel dat de alimentatie niet eigenhandig kan worden aangepast. In het eerste geval zijn de gevolgen echter anders dan in het tweede geval. Indien de alimentatie is bekrachtigd door de rechtbank, dan kan de alimentatiegerechtigde het LBIO (Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen) of een deurwaarder inschakelen.  Er kan direct een betalingsbevel worden uitgebracht waarin een beperkte termijn wordt gegeven alsnog te betalen. Indien dat niet gebeurt, kan er beslag worden gelegd op inkomen, bankrekeningen of andere zaken. Door de rechterlijke uitspraak beschikt de alimentatiegerechtigde over een executoriale titel.

In het tweede geval is er geen executoriale titel. Het eigenhandig aanpassen van de alimentatie heeft derhalve geen directe gevolgen. Wel kan de alimentatiegerechtigde uiteraard ieder moment een procedure starten om alsnog de gemaakte afspraken te laten vastleggen in een rechterlijke uitspraak.

In beide gevallen geldt dat de alimentatieplichtige er bij een gedaald inkomen, als gevolg van het coronavirus of anderszins, goed aan doet om dit direct aan te kaarten bij de alimentatiegerechtigde. Indien dit niet tot overeenstemming leidt, voorziet de wet in een mogelijkheid om de alimentatie door de rechtbank te laten wijzigen. Artikel 1:401 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt namelijk dat een rechterlijke uitspraak of een overeenkomst betreffende levensonderhoud bij latere rechterlijke uitspraak kan worden gewijzigd of ingetrokken, wanneer er daarna sprake is van een wijziging van omstandigheden waardoor die uitspraak of overeenkomst ophoudt aan de wettelijke maatstaven te voldoen.

Het coronavirus kan grond zijn voor een wijzigingsverzoek op basis van een wijziging van omstandigheden, indien er aangetoond kan worden dat er sprake is van een daling van het inkomen. Let wel: een wijziging gaat niet eerder in dan met ingang van de datum dat een verzoekschrift is ingediend bij de rechtbank. Leidt overleg met de alimentatiegerechtigde niet tot overeenstemming, dan is het zaak om niet te lang te wachten met het (laten) indienen van een verzoekschrift. Een wijzigingsprocedure neemt maanden in beslag. De verplichting tot betalen loopt door totdat de rechtbank anders heeft bepaald. De wijziging gaat dan met terugwerkende kracht in, maar daar heeft de alimentatieplichtige niets aan in de periode voordat de beschikking is afgegeven. Indien de alimentatieplichtige in de tussentijd op geen enkele manier meer kan betalen, is het mogelijk de rechtbank te verzoeken de betalingsverplichting tijdelijk op te mogen schorten.

Heeft u vragen over alimentatie en corona of over alimentatie in het algemeen? U kunt altijd contact opnemen met ons om uw persoonlijke situatie te bespreken.